Page 309 - 8. SINIF ÇALIŞMA KİTABI - 6

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük

Soruları

1.Osmanlı sınırları içinde yaşayan uluslar Fransız İhtilali’nin ortaya çıkardığı milliyetçilik akımının etkisiyle bağımsızlık is-
yanları başlatmıştır. Balkan uluslarının yanında Arap aşiretleri de bağımsızlık ümidiyle Osmanlıya karşı isyan etmişlerdir.
Balkanlar ve Ortadoğu da yaşanan hakimiyet mücadelesi nedeniyle Avrupalı devletler de bu isyanları desteklemişlerdir.
Osmanlı yöneticileri bu durumun önüne geçmek amacıyla birtakım düzenlemeler yapmışlardır. Osmanlıcılık, İslamcılık,
Batıcılık ve Türkçülük gibi fikir akımları ortaya atmışlar ancak bu akımlardan hiçbiri dağılmanın önüne geçememiştir.
Osmanlı Devleti’nin durumu ile ilgili olarak;

I- Azınlıklar kendi devletlerini kurmak için isyan başlatmışlardır.
II- Osmanlı Devleti dağılmayı önlemek amacıyla çalışmalar yapmıştır.

III- Arap aşiretleri Avrupalı devletlerin kışkırtmasıyla ayaklanmamıştır.
yargılarından hangisine ulaşılabilir?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I, II ve III.

2. Fransız İhtilali ile yayılan milliyetçilik akımı, farklı milletleri bünyesinde barındıran Osmanlı Devleti’nin dağılma süre-
cine girmesine neden oldu. Kapitülasyonlar, Osmanlı Devleti’nin Avrupa’nın ham madde kaynağı ve açık pazarı haline
gelmesinde önemli rol oynadı.Osmanlı aydınları ve devlet adamları, bu olumsuz gelişmeler üzerine Avrupalı devletle-
rin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmasını, devletin dağılmasını önlemek için bazı çalışmalar başlatmıştır. Padişah
Abdülmecid,1839’da Tanzimat Fermanı’nı ilan etti.Fermana göre, halkın can, mal ve namus güvenliği sağlanacaktır.
Vergi herkesin gelirine göre alınacaktır. Mahkemeler açık olarak yapılacak, rüşvet ve iltimas (kayırma) önlenecektir.
Tanzimat Fermanı’yla Müslüman ve gayrimüslim ayrımı yapılmaksızın herkes kanun önünde eşit sayıldı. Osmanlı
Devleti’nde ilk defa padişahın gücü üstünde kanun gücünün varlığı kabul edildi. 1856 yılında ise Islahat Fermanı ilan
edilerek gayrimüslimlere verilen haklar genişletildi.
Verilen metne göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Fermanı ile halk ülke yönetimine katılmıştır.
B) Tanzimat ve Islahat Fermanları insan hakları konusunda önemli gelişmeler içerir.

C) Osmanlı padişahları, yetkilerini sınırlandırıp kanun üstünlüğünü kabul etmişlerdir.
D) Osmanlı Devleti, ülkenin bağımsızlığını ve bütünlüğünü korumaya çalışmıştır.

302