Page 261 - 8. SINIF ÇALIŞMA KİTABI - 6

12. Kanser, renk körlüğü gibi pek çok hastalığın kökeninde genler vardır. Ancak bu hastalıkları tedavi etmek için kullanılan
geleneksel yöntemlerde sadece belirtiler ortadan kaldırılmaya çalışılıyor, hastalığın kökeninde yer alan genlere bir
müdahalede bulunulmuyor.
İnsanların genlerine müdahale ederek hastalıkları tedavi etme fikri ilk olarak 1972’de ortaya atılmıştı. Aradan geçen yaklaşık
50 yılda konu üzerine pek çok çalışma yapıldı. İlk gen tedavisi ilacı 2003 yılında piyasaya sürüldüyse de dünyanın geri kalanının
gen tedavilerinin faydaları ve güvenliği konusunda ikna olması kolay olmadı. Ancak son birkaç yılda durum değişmeye
başladı. Şu an çeşitli kanser türleri, kalıtsal hastalıklar ve viral enfeksiyonların tedavisi için kullanılan 10’un üzerinde gen
tedavisi var.
Gen tedavilerinde iki ana yöntem kullanılır: sağlıklı genleri hastalıklı hücrelere aktarmak ve sorunlu genlerin çalışmasını
engellemek. Her iki yöntem de özel olarak tasarlanıp üretilmiş DNA parçalarının hastalıklı hücrelere aktarılmasını gerektirir.
Paragrafa göre gen tedavisiyle ilgili çıkarımlardan hangisi yapılabilir?
A) Geleneksel yöntemlerin kullanımını ortadan kaldırmıştır.

B) Sadece genetik hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.

C) En yaygın yöntem, sorunlu genlerin çalışmasını engellemektir.
D) Genlere müdahele ederek hastalıkların tedavi edilmesini sağlamıştır.

13. Dalgıçlar su altında derinlere indikçe vücutlarına etki eden basınç artar. Bu durumdan en çok kulak ve akciğer gibi hava
boşlukları olan organlar etkilenir. Kulaktaki zar basıncın etkisiyle içe doğru esner. Basınç arttıkça zar ve iç kulakta hasar
oluşabilir. Dalgıçlar bu duruma uyum sağlamak için kulak eşitleme denen yöntemleri kullanırlar. Çeşitli kulak eşitleme
yöntemleri vardır. En yaygın kullanılanı valsalva manevrası olarak bilinir. Bu yöntemde ağız ve burun kapalıyken dışarıya
hava verilmeye çalışılır. Dışarı çıkamayan hava orta kulağa yönelir, içe doğru bükülen zarı dışarı iter ve dengeleme yapılır.
Basınç arttıkça bu işlem tekrarlanır.

Verilen bilgilere bakılarak,
I. Eşitleme yöntemlerinden en çok tercih edileni valsalva manevrasıdır.
II. Bu teknikte amaç iç ve dış basıncı dengelemektir.
III. Derinlere inildikçe sıvı basıncı artmaktadır.

yorumlardan hangileri doğudur?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) II ve III. D) I, II ve III.

254