Page 210 - 8. SINIF ÇALIŞMA KİTABI - 6
P. 210
7. Osman, ‘Tübitak Bilim ve Teknik’ dergisini okurken bir makaleye rastlamış ve ilgisini çekmiştir.
AKRABA EVLİLİĞİ NEDEN SAKINCALIDIR?
Aynı kökenden gelen insanların nasıl dış görünüşleri benzerse, genleri de aynı şekilde ortak noktalar
taşır. Yıllar içerisinde mutasyona uğramış (değişime uğrayarak işlevini kaybetmiş) genler de kuşaktan
kuşağa aktarılır. Bu nedenle bir ailenin herhangi bir geninde yıllar içinde oluşmuş ve kuşaktan kuşağa
sessizce taşınarak tüm fertlerin paylaşır hâle geldiği hastalıklı bir gen, aynı aileden bir bireyle evlenilmesi
durumunda yeni oluşacak bireyin hasta olmasına neden olabilir. Anne ve babadan gelen birer allel
birbirleri üzerine baskınlık gösterir. Bir çocukta bu genin görevini yapamaması için hem anneden hem
babadan gelen alellerin anormal olması gerekir. Eğer alelin birisi normal, diğeri anormalse çocuk
sağlıklıdır. Kişinin kendisi sağlıklı olmakla birlikte, ileride çocuklarına mutasyonlu bu geni aktarabilir.
Bu makale ile ilgili Osman’ın yapmış olduğu aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlış olur?
A) Akraba evliliği sonucunda hastalıklı çocuk doğma olasılığı yüksektir.
B) Metinde geçen hastalığa sebep olan allel çekiniktir.
C) Çocuk hastalık genini anne ve babasından aldığında hasta olur.
D) Hastalık genini taşıyan bireyler mutlaka hasta olur.
8. Canlıların beslenme, üreme, barınma, avlanma gibi yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmek ve iklim koşullarına
uyum sağlamak için bulundukları ortama adapte olmaları gerekir. İşte bu şekilde canlıların yaşadıkları ortama
uyum sağlamalarına adaptasyon adı verilir.
Adaptasyon örnekleri:
• Kaktüs, suyun az bulunduğu ortamda yaşayabilen bir bitkidir. Kalın ve dar yüzeyli yaprakları sayesinde
kaktüs bu ortama uyum sağlamıştır.
• Genellikle karasal bölgelerde yaşayan canlıların kürk rengi kahverengi, kutupta yaşayan canlıların kürk rengi
beyazdır.
• Ördek ve kazların ayakları suda daha kolay ilerleyebilmek için perdelidir.
• Çölde yaşayan tilkilerin kulak ve kuyrukları uzun, kutupta yaşayan tilkilerin kulak ve kuyruklarının kısadır.
Adaptasyonla ilgili verilen tanım ve örnekler incelendiğinde aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılamaz?
A) Adaptasyon sonucunda farklı türe ait canlılar aynı ekosistemde benzer özelliklere sahip olurlar.
B) Adaptasyon sonucu canlılarda meydana gelen değişmeler uzun zamanda oluşur
C) Adaptasyonlar tür içerisinde biyolojik çeşitliliğe (varyasyona) neden olur.
D) Adaptasyon sonucunda aynı türe ait canlılar farklı ekosistemlerde farklı özellikler kazanırlar.
203