Page 328 - 8. SINIF ÇALIŞMA KİTABI - 6

15. Anlatım B�ç�mler� Anlatım B�ç�mler�n�n Örnek Met�nler�

A Tasarlanmış ya da yaşanmış b�r A I. Toros dağlarının etekler� ta Akden�z’den başlar.
Kıyıları döven ak köpüklerden sonra doruklara
olayın anlatılmasına “öyküley�c�
anlatım” den�r. Anlatılmak �stenen doğru yavaş yavaş yüksel�r. Akden�z’�n üstünde
düşünceler b�r olay örgüsünün da�ma top top ak bulutlar salınır. Kıyılar dümdüz,
�ç�nded�r. K�ş�, yer, zaman ve olay bu c�lalanmış g�b� düz k�ll� topraklardır. K�ll� toprak et
anlatımın temel ögeler�d�r. g�b�d�r. Bu kıyılar saatlerce �çe kadar, den�z
kokar...Tuz kokar. Tuz kesk�nd�r.

B Herhang� b�r konu hakkında okuyucu- B II. Köyde on gün kaldıktan sonra dostlar ve
çocuklarımla vedalaşıp yola çıkıyorum. İlk durak
ya b�lg� vermek, okuyucuyu aydınlat-
mak ya da konuyu öğretmek amacıyla uzak yaylalar olacak. Uzun ve b�raz da yorucu
kullanılan anlatım b�ç�m�ne “açıklayıcı b�r yolculuktan sonra Teyran Tepes�’ne geld�m.
anlatım” den�r. Epey yol aldıktan sonra at da ben de yorulmuş-
tuk. Başımı, eller�m�n arasına alıp gözler�m�
kapatarak b�r süre öylece kaldım.

C Herhang� b�r düşüncey� değ�şt�rmek, C III. Hızlı okuyab�lmek �ç�n her şeyden önce hızlı
okuma tekn�kler�n� b�l�p uygulayab�lmek gerek-
kend� f�kr�n�n doğruluğunu kanıtlamak
amacıyla kullanılan anlatım b�ç�m�ne mekted�r. Bu konuda da �lk aşama sözcükler �ç�n
“tartışmacı anlatım” den�r. değ�l, düşünceler �ç�n okumaktır. Sesl� okuma,
mırıltı, parmakla tak�p g�b� okuma hızına sekte
vuracak hususlardan uzak durulmalıdır.

D Canlı ve cansız varlıkların en �nce D IV. Şu cümley� bazı aydınlardan sık sık duyarız:
B�zde m�llî roman yok! Nasıl yok, var…Bunu
ayrıntılarına kadar anlatıldığı,
kend�ler�ne özgü özell�kler�n�n ortaya anlatmak �ç�n son y�rm� yıl �ç�nde yazılmış
konulduğu ve okuyucunun z�hn�nde romanlara b�r göz atmak yeter. Bu romanlar
b�r fotoğraf kares� g�b� canlandırıldığı Anadolu’da geçer, kahramanlar çoğunlukla halk
anlatım b�ç�m�ne “bet�mley�c� anlatım” arasından seç�l�r ve kültürler�ne bağlı k�ş�lerd�r.
den�r.

Yukarıdaki birinci tabloda anlatım biçimleri, ikinci tabloda ise bu anlatım biçimlerinin örnek metinleri verilmiştir. Verilen ör-
nek metinler ait oldukları anlatım biçimiyle eşleştirilecektir.

Buna göre doğru eşleştirme aşağıdakilerden hangisidir?
A B C D

A) I II III IV
B) II I IV III
C) II III IV I

D) IV III II I

321